Visie

Expertisecentrum Transculturele Therapie is een GGZ-instelling met een maatschappelijke visie.

De diversiteit in onze samenleving is de afgelopen decennia sterk gegroeid. Zo leven vandaag de dag in Amsterdam alleen al 180 nationaliteiten samen, terwijl tegelijkertijd de sociaal-economische verschillen alleen maar toenemen. Deze verschillen overstijgen het draagvlak van veel mensen. Omgaan met variëteit tast de vanzelfsprekendheid van de eigen lokale identiteit aan. In grote steden is in de loop van de tijd een zekere tolerantie en ‘cool-heid’ ontstaan die de basis biedt voor veerkracht om met tijdelijke grote verschillen om te gaan. Maar, als deze draagkracht onder grote druk komt te staan (zoals nu het geval is), kan dit leiden tot stress en uitsluiting.

Met die groei aan diversiteit heeft ook de geestelijke gezondheidszorg te maken. Te vaak lopen behandelingen als gevolg van verschillen tussen cliënt en hulpverlener spaak. Er wordt simpelweg geen of te weinig rekening gehouden met de verschillende leefwerelden en sociale culturele systemen.

De verdere professionalisering van het zorgaanbod en het wegvallen van de, in het verleden nog zo prominent aanwezige verzuiling, zorgt voor een steeds grotere kloof tussen het professionele zorgsysteem en de leefwereld van cliënten. Dat komt vooral tot uiting wanneer cliënten vanuit een ‘wij-cultuur’ geconfronteerd worden met een op de ‘ik-cultuur’ gebaseerd diagnose- en behandelsysteem. Het gros van de migranten in Nederland is afkomstig uit een wij-cultuur, terwijl de behandelingen gegeven worden door therapeuten die, hoewel zij afkomstig kunnen zijn uit diverse culturen, opgeleid zijn vanuit het perspectief van een ik-cultuur.

Met de participatiesamenleving als ideaal anticipeert de overheid op het opheffen van deze kloof tussen het systeem van zorgaanbod en de dagelijkse leefwereld van cliënten. In het beleid is steeds meer aandacht voor een systemische benadering en het centraal stellen van het gezin of de buurt bij maatschappelijke steun. Toch is er nog meer voor nodig, het aanbod sluit hier kwalitatief nog niet op aan. Het gaat om de sensitiviteit om te kunnen begrijpen wat de betekenis is van de oorzaken van de problemen en het ontwikkelen van behandelstrategieën.

Wij gaan ervan uit dat de betekenis van sociale en psychiatrische problemen eerst in de eigen context onderzocht en gekend moeten worden. Daarvoor is het belangrijk dat we in staat zijn ons oordelen uit te stellen totdat de problematiek goed begrepen is. Dit uitstel van oordelen vraagt om een combinatie van zelfkennis en professionele ervaring. Het uitstellen van een eigen of professioneel oordeel verdiept de kwaliteit van de relatie tussen therapeut en cliënt en geeft ruimte om professionele betekenisgeving dichter bij de leefwereld van de cliënt te brengen. Psycho educatie helpt ons dan uiteindelijk de cliënt mee te nemen in professionele duidingen zonder dat de eigen culturele waarden en normen gekrenkt worden.